Geachte CN-redactie,

Onderstaande visie betreft een reactie op het artikel ‘Onder curatele?’ van 9 maart op Culemborg Nieuws.

1. De gemeente Culemborg krijgt vrijwel ieder jaar van de Provincie een brief met kanttekeningen over de begroting. In het verleden onder andere vanwege de vele, omvangrijke kortgeldleningen. Deze waren bedoeld om een rentevoordeel te behalen (wat is gelukt), maar zijn niet geheel risicoloos. Ook het weerstandsvermogen (financiële buffers voor onverwachte tegenvallers) staat al een paar jaar onder druk.
   
   
2. De Provincie staat kritisch tegenover de haalbaarheid van bezuinigingen. Dat is terecht, want bezuinigingen inboeken en bezuinigingen realiseren zijn twee heel verschillende dingen. Dat komt mede omdat de overheadkosten zo groot zijn (in Culemborg 24 miljoen op een begroting van zo'n 65-70 miljoen). Zie voor verdere informatie op dit onderdeel het opinieartikel dat eerder in de Gelderlander is gepubliceerd en hier op CN. Overigens denk ik dat veel gemeenten op dezelfde manier met het bezuinigen worstelen en het is wat mij betreft nog maar de vraag of de Provincie er in de breedte op gaat doorpakken. Want het vraagt nogal wat (deskundige) capaciteit om een grote hoeveelheid gemeenten onder curatele (preventief toezicht) te plaatsen. Het is in de brief van de Provincie ook niet expliciet gesteld, het college rept van een ‘ondertoon’ die het er zelf in leest.
   
   
3. Vanwege de goede ambtenaren-CAO is het lastig om ambtenaren te ontslaan. Daarom probeert het college het ambtenarenapparaat (in Culemborg 'de werkorganisatie' geheten) via natuurlijk verloop te verkleinen. De extra bezuinigingen die de gemeenten als laagste bestuurlijke putje voor de kiezen krijgen, zijn echter via deze strategie voor Culemborg helaas niet te realiseren. Dit omdat de huizenmarkt op slot zit (en mensen dus niet verhuizen) en ook de arbeidsmobiliteit momenteel op een dieptepunt is beland. Kortom: iedereen blijft zitten waar 'ie zit. Dat betekent dat het college er nu voor kiest om alle voorzieningen in de stad nog eens kritisch tegen het licht te houden, om te voorkomen dat de gemeente ontslagvergoedingen moet uitkeren. De informatienotitie waar het genoemde artikel van CN over verhaalt is naar mijn mening vooral bedoeld om de geesten in de raad voor dit proces rijp te maken. Binnenkort gaat de raad met de volgende ronde bezuinigingen aan de slag, met een methode die 'Zero Based Budgeting' heet. In gewone taal: Vanaf de grond af het huishoudboekje opnieuw opbouwen. Met de informatienotitie voert het college de druk op en haalt hiervoor de Provincie van stal.
   
   
4. De belangrijkste vraag is of op die manier bezuinigd kan/moet worden. Want aan het einde van de dag zitten de uitgaven van de gemeente toch voor een groot gedeelte in loonkosten. En als voorzieningen worden geschrapt, moet ook de hieraan toegerekende overhead worden gesaneerd. Gebeurt dit niet, dan krijgen we het slechtste van twee werelden. Wel de stad uitgekleed, maar niet de bezuiniging in zijn volledigheid gerealiseerd. Andere gemeenten hebben overigens wel gekozen om drastisch het mes in het ambtenarenapparaat te zetten. Zo gaan er in Utrecht met behulp van een advies van Berenschot zo'n 600 ambtenaren gedwongen uit.
   
   
5. Wat is erger, een kaalgeslagen stad overhouden of een artikel-12 gemeente zijn die onder preventief toezicht van de provincie staat? Het college wil dat laatste voorkomen en zelf aan het roer blijven staan. Vanuit het oogpunt van de werking van de lokale democratie is dat ook een goed streven. Maar dan moet datzelfde college wel de gemeenschappelijke belangen van de Culemborgse samenleving blijven verdedigen. Wat mij betreft betekent dit dat zo veel mogelijk voorzieningen samen met inwoners van Culemborg overeind worden gehouden. Als een voorziening moet worden teruggebracht, dan aan de binnenkant beginnen met snoeien, dus via het inperken van overhead. In een aantal gevallen zal het ook nodig zijn om de inkomsten te verhogen, bijvoorbeeld op het gebied van sporttarieven.

De komende tijd zal ik mij in de raad sterk maken voor het behoud van zoveel mogelijk voorzieningen in de stad. Hopelijk vind ik dan vele fracties aan mijn kant. Want juist in deze tijd is het voor de raad van groot belang om zijn taak als volksvertegenwoordiging ten volle uit te oefenen. Daarmee zal niet alles overeind gehouden kunnen worden. Maar het streven hiernaar zal maximaal moeten zijn. Samen met de Culemborgse samenleving, die ik tot nu toe als zeer veerkrachtig ervaar en die laat zien dat het de mouwen op wil stropen. Laat iedereen zich dus met dit verhaal bemoeien en zijn/ haar gezicht zo vaak mogelijk in de raadszaal laten zien. Ik hoop ook dat het CN lukt om juist in deze tijd haar toegevoegde waarde te tonen!

Met hartelijke groet, Daniël Jumelet, Raadslid ChristenUnie

Deze ingezonden brief is hier verschenen op Culemborg Nieuws.